Asansör İlk Ne Zaman ve Neden Kullanıldı?

Bir düşünün asansör hiç bulunmamış olsaydı, şimdi şehirlerin görüntüsü nasıl olurdu diye? Biz size söyleyelim, şehirler yatay olarak genişleyecek ama şuan ki gibi katlı binalar ve gökdelenler olmayacaktı. Ne Tayvan’daki 101 katlı bina ne de dünya’nın en yüksek binası olan 200 katlı Burj Dubai binası… Ama asansör bulundu hatta ilk insan taşıyan asansörün bulunma gerekçeleri oldukça ilginç. 

Dünya’da ilk asansör, 1743 yılında Versailles Sarayı’nda Kral XV. Louis için kullanıldı. Nedeni ise Kralın rahat etmesi ve metresine kolay ulaşabilmesi. 1743 yılında Kral, kendine özel bir daire tesis ettirmişti. Üst katta metresi yaşarken, alt katta ise kendisi oturuyordu. Aşağıdaki kattan bir yukarıdaki kata ulaşabilmek için asansörü dairesine monte ettirdi ve asansör binanın dışına takıldı. Bu asansör, şuan bizim bildiğimiz ipli mantıkla değil insan gücüyle çalışıyordu. Bu nedenle de adına “Uçan iskemle” denildi. Yani Kral’ın hizmetkarları, iskemleye oturan kralı ağırlık dengelerine göre çekip, Kral’ı sevgilisine hızlı ve zahmetsiz yoldan ulaştırıyorlardı.

Bundan tam 114 yıl sonra ise halk, Elisha Graves Otis sayesinde ilk gerçek asansörü görmüş oldu. Newyork’ta bulunan 5 katlı bir binaya takılan asansör, insan taşıyan ilk asansördü. Her ne kadar daha önce Otis, yük taşıyan asansörler üretmiş olsa da bu tarih, insanlar için bir dönüm noktası oldu. Otis markasını bilirsiniz, halen yüksek katlı binalarda kullanılan asansör markalarının birçoğunun markası Otis’tir.

Türkiye’ye bakacak olursak, 1907′de ilk asansör İzmir’de yapıldı. Yine aynı sene İstanbul Hıdiv Kasrı’nda buhar ile çalışan 3 asansör yapılmıştı.